کمبود عناصر کم مصرف در درختان میوه

نقش، علائم تشخیص و درمان کمبود عناصر کم مصرف در درختان میوه:

عناصری مثل آهن، منگنز، روی، مس، بُر، مولیبدن و کلر که به مقدار بسیار کم مورد نیاز گیاه می‌باشند را عناصر کم مصرف می‌گویند. ولی با اینکه این عناصر به مقدار کم برای گیاه لازم هستند ولی همین مقدار کم برای فعالیت‌های گیاهی ضروری است و کمبود این عناصر در گیاه می‌تواند باعث اختلالاتی در رشد و شکل ظاهری گیاه شود.

نقش، علائم تشخیص و درمان کمبود آهن:

کمبود عنصر آهن

  • عملکرد در گیاهان: این عنصر در تولید مولکول کلروفیل و هم‌چنین در فعالیت‌های انتقال انرژی نقش دارد. آهن یکی از عناصر ضروری برای رشد نهایی درختان میوه است.
  • علائم ظاهری کمبود: در صورت کمبود در سلول‌های برگ، کلروفیل به مقدار کافی تولید نمی‌شود و برگ‌ها رنگ‌پریده به نظر می‌رسند. زردی برگ شکل خاصی از کمبود آهن است که در کشور ما به فراوانی دیده می‌شود. به‌عبارتی کمبود آهن باعث کاهش غلظت کلروفیل و دیگر رنگیزه‌های گیاهی نظیر کاروتن و گزانتوفیل در سلول می‌شود که در نهایت فتوسنتز شدیداً کاهش یافته و به صورت کلروز (زردی) ظاهر می‌شود. چون آهن قابلیت تحرک کمی در گیاه دارد معمولا علائم کمبود در برگ‌های جوان (بالایی) دیده می‌شود و رنگ‌پریدگی معمولا بین رگبرگ‌ها بوده و خود رگبرگ‌ها سبز باقی می‌مانند و در برخی موارد مثل درخت گلابی برگ‌ها سفیدرنگ می‌شوند.
  • درمان: برای رفع کلروز، محلول‌پاشی آهن کلاته یا سولفات آهن به تعداد دو یا چند بار در طول فصل رشد توصیه می‌شود. در درختان میوه اولین محلول‌پاشی چهار هفته پس از گلدهی و سه هفته پس از اولین محلول‌پاشی است. مقدار مصرف بر اساس توصیه شرکت‌های سازنده و دستورالعمل الصاقی روی بسته محصول می‌باشد.
  • آمینوکلات آهن آرامین محصولی با فرمولاسیون ویژه بر پایه اسیدآمینه‌های طبیعی بوده که در فناوری تولید آهن، بیشینه کارایی جذب آهن توسط برگ مورد توجه قرار گرفته است. حدود 97 درصد از آهن موجود در آمینوکلات آهن تولید شده به شکل کمپلکس با اسیدآمینه وجود دارد که در افزایش کارایی جذب و انتقال آهن در گیاه مؤثر است.
    • ویژگی‌ها و تمایزات:
      • افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گیاه
      • رفع زردبرگی (کلروز) ناشی از کمبود آهن در سریع‌ترین زمان
      • افزایش عملکرد، بهبود کیفیت و هم‌چنین افزایش سبزینگی
      • افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی به علت وجود اسید‌آمینه
      • سرعت بالای جذب و هم‌چنین انتقال آسان به اندام‌های هدف در داخل گیاه
      • سرعت جذب بالاتر و قابلیت جذب بیشتر در مقایسه با کلات‎‌های مصنوعی

نقش، علائم تشخیص و درمان کمبود منگنز:

کمبود عنصر منگنز در سویا1

  • عملکرد در گیاهان: این عنصر برای تولید کلروفیل و در نتیجه فتوسنتز مؤثر می‌باشد. نقش منگنز در گیاه مشارکت آن در سیستم‌های ترکیبی است. منگنز در واکنش‌های انتقال الکترون و در تولید کلروفیل نقش دارد.
  • علائم ظاهری کمبود: منگنز همانند آهن عنصری غیرمتحرک در گیاه است و علائم کمبود آن ابتدا در برگ‌های جوان درخت ظاهر می‌شود. مهم‌ترین نشانه کمبود منگنز، کلروز بین برگ‌هاست که معمولاً تمام قسمت‌های بالای درخت را فرا می‌گیرد، رشد درخت نیز کاهش یافته و در بعضی مواقع درختان به صورت کوتاه باقی می‌مانند. برخلاف کمبود آهن در کمبود این عنصر قسمت نوک و حاشیه برگ‌های درخت به صورت سبز باقی می‌مانند.
  • درمان: از کودهای مهم منگنز می‌توان به سولفات منگنز اشاره نمود که هم به صورت خاکی و هم محلول‌پاشی به کار می‌رود که بهتر است این کود به صورت خاکی به میزان 100 گرم برای هر درخت در سایه انداز مصرف گردد. هم‌چنین برای رفع این کمبود به ازای هر هکتار 5 کیلوگرم کلات منگنز در 1000 لیتر آب به صورت توام جهت رفع کامل کمبود مصرف گردد.

نقش، علائم تشخیص و درمان کمبود روی:

کمبود عنصر روی

  • عملکرد در گیاهان: این عنصر، عنصر مهمی در فعالیت‌ بسیاری از آنزیم‌ها از جمله ایندول استیک اسید (عامل رشد) و تریپتوفان می‌باشد. روی در بسیاری از سیستم‌های آنزیمی گیاه نقش کاتالیزوری فعال‌کننده و یا ساختمانی دارد و در ساخته شدن و تجزیه پروتئین‌های گیاه دخیل است.
  • علائم ظاهری کمبود: کمبود روی در گیاه عمدتا از برگ‌های جوان به صورت ریز برگی، کچلی و کوچک شدن میان‌گره‌های سرشاخه شروع می‌شود. در اثر کمبود این عنصر علاوه بر اینکه رشد برگ کم می‌شود، برگ‌ها قبل از موقع می‌ریزند، تعداد جوانه کمتری تشکیل شده و بیشتر آنها شکوفا نمی‌شوند. هم‌چنین مقدار اکسین در دم‌گل‌ها کم شده، ممکن است گل‌ها قبل از باز شدن بریزند. پوست درختانِ دچار کمبود، سخت و شکننده می‌شود. خسارت عمده کمبود این عنصر علاوه بر ریز شدن میوه‌ها، ریزش قبل از رسیدن آنهاست به طوری که گاهی تا 80 درصد میوه‌ها می‌ریزند. کمبود این عنصر بیشتر در خاک‌های شنی، آهکی و قلیایی به علت PH بالای خاک مشاهده می‌شود. در درختان، اولین علائم کمبود روی در زمان گلدهی ظاهر می‌شود. شاخه‌ها نرم و نازک شده و فاصله میان‌گره‌ها کم می‌شود، برگ‌ها در انتها موج‌دار شده و اندازه آنها کاهش می‌یابد. به‌طوریکه برگ‌های انتهایی شاخه به صورت روشن درمی‌آید، بدین ترتیب کمبود این عنصر سبب جارویی شدن انتهای شاخه‌ها، کچلی و ایجاد ریزبرگی می‌شود.
  • درمان: برای جبران کمبود روی در درختان میوه از سولفات روی به صورت محلول‌پاشی در زمان متورم شدن جوانه یا پس از ریزش گلبرگ‌ها به میزان دو تا سه کیلوگرم در 1000 لیتر آب استفاده می‌شود. محلول‌پاشی سولفات روی برای درختان هسته‌دار مثل هلو، زردآلو و گلابی در پاییز زمانی که برگ‌ها سبز است نتیجه بهتری دارد.

نقش، علائم تشخیص و درمان کمبود مس:

کمبود عنصر مس

  • عملکرد در گیاهان: این عنصر در تولید کلروپلاست، فعالیت‌های آنزیمی و هم‌چنین در واکنش‌های انتقال الکترون سهیم می‌باشد.
  • علائم ظاهری کمبود: کمبود مس در درختان میوه با پلاسیدگی برگ‌های انتهایی و ریزش آنها مشخص می‌شود.
  • درمان: از کودهای مهم مس می‌توان به سولفات مس (کات‌کبود) اشاره نمود که به دو صورت خاکی و محلول‌پاشی به کار می‌رود. بهترین زمان محلول‌پاشی مس در درختان میوه هنگام متورم شدن جوانه‌ها در بهار است چون اگر روی میوه سیب و گلابی پاشیده شود باعث زنگار آن می‌شود. سولفات مس به روش خاکی هر 2 الی 3 سال یک‌بار به میزان 50 تا 100 گرم در 1000 لیتر آب برای هر درخت در سایه‌انداز در فصل پاییز و زمستان مصرف می‌شود. هم‌چنین این کود به صورت محلول‌پاشی با غلظت 5/0 درصد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نقش، علائم تشخیص و درمان کمبود بُر:

کمبود عنصر بر

  • عملکرد در گیاهان: این عنصر برای رشد نوک ساقه و ریشه (مریستم انتهایی) لازم و ضروری است. بُر نقش عمده‌ای در فعالیت‌های حیاتی گیاه دارد و در تقسیم سلولی بافت‌ها، تشکیل جوانه‌های برگ و گل، ترمیم بافت‌های آوندی، متابولیسم قند و مواد هیدروکربن‌دار و انتقال آنها، تنظیم مقدار آب و هدایت آن در سلول، انتقال کلسیم در گیاه و تنظیم نسبت کلسیم به پتاسیم در بافت‌های گیاهی، متابولیسم چربی، سنتز پکتین و در تشکیل دیواره سلولی نقش دارد.
  • علائم ظاهری کمبود: علائم کمبود بُر در برگ‌، شاخه، میوه و حتی ریشه درختان دیده می‌شود. به علت عدم پویایی و تحرک بُر در گیاه، کمبود آن در ابتدا در برگ‌های جوان و سرشاخه‌ها بروز می‌نماید. اولین علامت قابل مشاهده توقف رشد جوانه انتهایی است که بلافاصله پس از آن برگ‌های جوان، سبز کمرنگ شده و این رنگ‌پریدگی در قاعده برگ‌ها بیشتر از نوک برگ‌ها می‌باشد. مرحله بعدی کمبود بُر، سیاه شدن جوانه‌های رویشی و بافت‌های مریستمی، کاهش فاصله میان‌گره‌ها، ایجاد حالت کوتولگی یا تراکم و کوچک شدن برگ‌ها در سرشاخه‌ها می‌باشد. میوه‌ها به حد کافی رشد نکرده، بدشکل و دارای گره‌های متعدد شده، زیر پوست میوه بافت چوب پنبه‌ای ضخیمی تشکیل شده و با توسعه از پوست تا مغز میوه ادامه می‌یابد. در برخی از ارقام وقتی کمبود بُر همراه با کمبود کلسیم باشد، میوه در بعضی قسمت‌ها ترک برمی‌دارد. در کمبودهای خفیف سطح میوه پوشیده از شکاف ریز شده که ظاهر میوه را به رنگ حنایی در می‌آورد. به‌طور کلی به علت نقش این عنصر در فرآیند تشکیل میوه، کمبود آن سبب رشد و نمو ضعیف پرچم‌ها، کاهش دوره گرده‌افشانی مؤثر و در نتیجه کاهش تشکیل میوه می‌شود. میوه‌ها قبل از رسیدن می‌ریزند و در زیر پوست میوه لکه‌های آبگز، قهوه‌ای، چوب پنبه‌ای و گوشت میوه‌ها تلخ، بدمزه و پوچ می‌شود. همان‌طور که قبلا هم اشاره شد بُر یکی از مهم‌ترین عناصری است که در جوانه زدن دانه گرده، تشکیل میوه و انتقال مواد فتوسنتزی به محل مصرف نقش دارد. بُر در درختان میوه‌های خزان‌دار و هسته‌دار برای تشکیل میوه، افزایش عملکرد و کاهش بعضی از بیماری‌ها مثل آتشک گلابی مؤثر است. کمبود بُر در درختان میوه باعث بادزدگی گل‌های گلابی، کاهش تشکیل میوه، نکروزه شدن پوست تنه درخت سیب، ایجاد لکه‌های چوب‌پنبه‌ای و ترکیدن میوه‌ها و تنه درخت می‌شود.
  • درمان: بهترین زمان محلول‌پاشی بُر در درختان میوه هنگام متورم شدن جوانه در اوایل بهار با غلظت 5 کیلوگرم اسید بوریک در 1000 لیتر آب می‌باشد.

نقش، علائم تشخیص و درمان کمبود مولیبدن:

کمبود عنصر مولیبدن1

  • عملکرد در گیاهان: این عنصر در تولید آنزیم‌های مربوط به مصرف نیتروژن در گیاه و هم‌چنین در تبدیل نیترات‌ها به اسیدآمینه نقش دارد. این عنصر در افزایش عملکرد و کیفیت محصول و هم‌چنین بر روی جذب عناصر دیگر توسط گیاه نقش دارد.
  • علائم ظاهری کمبود: کمبود این عنصر کمتر در شکل ظاهری گیاه قابل مشاهده می‌باشد و تا حدودی مشابه علائم کمبود ازت می‌باشد.
  • درمان: مولیبدن تنها عنصری است که کمبود آن موقعی دیده می‌شود که زیر 6 باشد. افزودن مقداری آهک می‌تواند مشکل را حل کند. از کودهای مهم مولیبدن می‌توان به مولیبدات آمونیوم، مولیبدات پتاسیم، مولیبدات سدیم و تری اکسید مولیبدن اشاره نمود. مولیبدات آمونیوم و مولیبدات پتاسیم به میزان 500 گرم در هکتار به صورت خاکی مصرف می‌گردد که برای یکنواختی در پخش می‌توان با کودهای NPK مخلوط و مصرف نمود. 

    برای دسترسی به محتواهای بیشتر صفحه مارا در اینستا گرام به ادرس www.instagram/aradshimy.co  را دنبال نمایید

    جهت مشاهده  تولیدات شرکت دانش بنیان آراد شیمی سبز بنیان (آرامین) به صفحه محصولات مراجعه نمایید

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *