امینو اسید و پپتیدها

پپتیدها خانواده‌ای از مولکول‌ها هستند كه با پيوند خوردن  آمینو اسیدهای گوناگون به‌ صورت مشخص،  تشكيل می‌شود. پيوند بين يك آمینو اسید و  امینو اسید بعدی يك پيوند آميد است و گاهی از آن  با نام پيوند پپتید نام‌برده می‌شود. يك پيوند آميد(پپتید) گاهی کوتاه‌تر از يك پيوند تكی كربن- نيتروژن معمول است و يك ويژگی پيوند-دوتايی بخشی دارد، زيرا اتم كربن شرکت‌کننده به‌صورت دوتايی به يك اتم اكسيژن پيوند خورده و نيتروژن يك جفت تنهای الكترون در دسترس برای پيوند دارد. پپتيدها با پروتئین‌ها تفاوت دارند.

پروتئین  ها زنجیره‌های بلند آمینو اسید با توجه به‌اندازه آن‌ها هستند. به‌طور سنتی، آن دسته از زنجيره پپتيدها كه به‌اندازه كافی كوتاه هستند كه به‌صورت تركيبی از آمینو اسیدهای تشکیل‌دهنده ايجاد شوند به‌جای پروتئين، پپتيد ناميده می‌شوند.

• يك پلی پپتيد يك زنجيره خطی تكی از آمینواسیدها است.
• یک پروتئین یک یا چند پلی پپتید با  طول بیش از 50 آمینو اسید است.
• يك اليگوپپتيد يا (به‌طور ساده‌تر) يك پپتيد يك پلی پپتيد كمتر از ٣٠-٥٠ آمینواسید طول است.
• یک‌تری پپتيد دارای سه آمینو اسید است.
• يك دی پپتيد دارای دو آمینو اسید است.

 

پروتئین چیست؟

پروتئین يك تركيب ارگانيك با وزن زياد مولكولی است كه حاوی آمینو اسید متصل شده با رابط‌های پپتيدی است. پروتئین‌ها برای ساختار و كاربرد تمام سلول‌ها و ویروس‌های زنده ضروری می‌باشند.

 

 

پروتئین‌ها در تشكيل سلول‌های طبيعی، زندگی حيوانات و گياهان اهميت ویژه‌ای دارند. پروتئین‌ها در كنار کربوهیدرات‌ها و اسيدهای چرب عناصر غذایی اصلی حيوانات و انسان‌ها به شمار می‌روند. بدين ترتيب پروتئين ها نه تنها منبع انرژی هستند، بلكه كاركرد خاصی برای مثال در هورمون‌ها يا آنزیم‌ها دارند. كاربردهای مختلف پروتئین‌ها بستگی به ساختار اول، دوم و سوم آن‌ها دارد.

همه پروتئین‌ها تركيبات مولكولی با بيش از ١٠٠ آمینو اسید می‌باشند. بيش از 20 آمینو اسید به‌عنوان بلوك سازنده وجود دارند. آمینو اسیدهای اصلی كه پروتئین‌های طبيعی از آن‌ها ساخته می‌شوند همگی حاوی يك آمينو گروه آلفا در اسيد کربوکسیلی هستند و به‌طور اپتیکال فعال می‌باشند.

شکل‌بندی طبيعی به‌طور رايج در سری‌های L  آمینو اسید ناميده می‌شود (آمینو اسیدهای چرخش به چپ).

 

 

 

 

برعكس پروتئين، پپتيدهای زنجيری را می‌توان توليد كرد، يا حتی آمینواسیدهای تكی. پپتيدها به‌طورمعمول حاصل آبكافت آنزيمی  پروتئین ها هستند. برای به دست آوردن آمینو اسیدهای آزاد، بايد از آبكافت اسيدی یا قلیایی  استفاده كرد. با آبكافت با اسيد يا قلیا  پروتئین‌ها و پپتيدها در تركيبی از آمینو اسیدهای L و D   (راسيميك اپتيكال) آبكافت می‌شوند.اما بهترین نوع از هیدرولیز مربوط به هیدرولیز انزیمی می باشد اما با توجه به دانش فنی بالای آن کمتر محصولی با این روش تولید می شود از مزایای این روش تولید،محصول نهایی فاقد عناصر سنگین یا باقیمانده اسید ها و قلیا هست.مانند کلر و سدیم.

شرکت آراد شیمی سبز بنیان نیز در راستای نیل به کشاورزی پایدار و سالم نیز کود اسید امینه به روش انزیمی تولید کرده است که فاقد عناصر سنگین و کلر و یا سدیم می باشد.

 اصول محلول‌پاشی برگی L –آمینو اسید 

تمام گياهان برای بيوسنتز تمام پروتئین‌ها و آنزیم‌های نوع پروتئين و به‌عنوان ماده آغازکننده تبديل به مواد ضروری مختلف ديگر نيازمند L آمینو اسید به‌عنوان بلوک‌های سازنده هستند.  كودهای نيتروژن غیر ارگانیک (آمونياک، نيترات، اوره و …) بايد از طريق خاك منتقل‌شده، توسط ريشه جذب‌شده و با فرآيندهای آنزيمی به آمینو اسید تبديل شوند. اگر خاك، آب و فيزيولوژی گياه مطلوب باشند، تمام اين مراحل به‌صورت مطلوب انجام خواهند شد.

از دهه هفتاد محلول‌ پاشی L آمینواسیدها جايگزين روش سنتی تغذيه از طريق ريشه شده است. برخلاف كود دهی از طريق خاك، اين روش نيازی به تبديل بيوشيميايی نيتروژن غير ارگانيك به آمینو اسیدها و همچنين نيازی به انتقال مواد مغذی در خاك ندارد. L  آمینو اسید در مراحل اول و مراحل موردنیاز رشد بر روی گياه اسپری می‌شوند. در زمان شروع به رشد، در زمان ريشه زدن و هنگامی‌که گياه تشكيل گل می‌دهد.

آمینواسیدها به‌صورت مستقيم و به‌سرعت جذب می‌شوند و مسئول رشد قابل‌توجه در متابوليسم گياه هستند كه از توسعه و رشد گياه پشتيبانی می‌کنند. همچنين محلول‌پاشی در شرايط استرس خاص، زمانی كه رشد ناقص رخ‌داده يا گياه دچار آسيب می‌شود، نيز سودمند هستند. شرايط استرس می‌توانند شامل عواملی همچون كمبود رطوبت در خاك در نواحی گرم، دمای پايين يا سرمازدگی و آفت و سم‌پاشی باشند.

محلول‌پاشی را نبايد جايگزينی برای كود خاك دانست. این‌یک روش حاصلخيزی مكمل است كه موجب افزايش جذب و افزایش راندمان محصولات میگردد.البته در شراطی که هدف افزایش تولید باشد وگرنه در شرایط استرس محیطی ماده ای جایگزین کود اسید امینه نم یشود.

جذب آمینو اسیدها از طریق برگ

جذب L آمينو اسيدها از طريق برگ را می‌توان با تست برگی با آمینو اسیدهای C١٤ راديواكتيو نشان داد. اين آمینو اسیدها بسيار سريع وارد گياه می‌شوند. پس از تنها چند ساعت می‌توان بخش قابل‌توجهی از آمینو اسید C١٤ را در گياه يافت ميزان جذب L آمینو اسید بستگی به آمینوا سید، گياه و عوامل برون‌زا دارد. معمولاً  15-٢٠ % از آمینواسید مورداستفاده پس از يك روز وارد گياه شده و بقيه آن بر روی سطح برگ باقی می‌مانند. به نظر می‌رسد جذب آمینو اسید پس از چند روز در يك سطح مشخص به تأخیر افتاده و پس از رشد بيشتر می‌یابد.

زمانی كه اسيد گليسين C١٤ يا گلوتاميك C١٤ به‌عنوان يك L آمینواسید در برگ‌های گياهان لوبيا مصرف می‌شوند افزايش نفوذ ناگهانی،2-4 برابری در زمان تشكيل ميوه (٤ هفته پس از درمان) نمايان می‌گردد. آمینواسیدهای نفوذ يافته به‌طور ويژه در میوه‌های تازه به وجود آمده انباشته می‌شوند. بستگی به L آمینواسید و گياه، سطح جذب می‌تواند حتی بيشتر نيز شود.

نفوذ و تغيير مكان آمینو اسیدها با پروسه رشد به‌طور خودكار فعال» می‌شوند. تغيير مكان اسيدهای آمينه  عمدتاً با انتقال از طريق بافت ليفی و با مشاركت اندك بخش‌های ديگر گياه ميسر می‌شود.  آمینو اسید توسط تغيير آمین (كه منجر به تغيير در تركيب انبار  آمینواسید می‌شود) و با مکانیسم‌های ديگر (مانند تبدیل‌شدن به شكل پروتئين، قند و اسيدهای ارگانيك) منتقل می‌شوند.

به‌طور مشخص، اغلب آمینو اسیدها به‌سرعت پس از جذب تغيير تركيب می‌دهند (مانند، اسيد گلوتاميك ، گليسين و …) درحالی‌که تعداد كمی از اسيدهای آمينه تقريباً بدون تغيير باقی می‌مانند (مانند آرجنين، …).

 

 

 محلول‌پاشی برگی آمینو اسید 

در بازار محصولات مايع مواد ارگانيك هيدروليزه مختلفی با منشأ حيوانی مانند كلاژن (پوست، …)، كراتين (پر،…) يا منشأ خون و گياهی مانند گندم، برنج يا پروتئین‌های مخمر وجود دارند. بر اساس فرآيند توليد مانند آبكافت آنزيمی، آبكافت اسيد  پايه كيفيت محصولات ارائه‌شده با دامنه تنوع فراوانی عرضه می‌شوند. با توجه به پارامترهای كيفيت امروزه تنها پارامترهای زير بيشتر مدنظر هستند:

• نيتروژن كل بين 4 الی 10%
• نيتروژن ارگانيك و غير ارگانيك: مقادير آن‌ها با توجه به فرآيند و مواد خام تفاوت فراوانی دارند
• مواد ارگانيك: دامنه بين 15-50%
• مقدار pH: دامنه بين  5 – 3.5

همان‌طور كه در بخش‌های قبل بيان شد مهم‌ترین پارامترهای زير همچنان به‌عنوان مقادير تحليل در بيشتر محصولات بازار وجود ندارند:

• محتوی  آمینواسید ، تحلیل‌شده با HPLC:  آمینواسید تك به‌سرعت توسط گياهان جذب می‌شوند تا جايی كه زنجيره پپتيد باشد  ميزان جذب بالا وجود خواهد داشت . پپتيد خيلی زياد بر روی خاك خواهد ريخت و تنها به‌عنوان منبع نيتروژن برای حاصلخيز كردن خاك استفاده خواهد شد كه در آن نيتروژن غير ارگانيك دارای صرفه اقتصادی بيشتری خواهد بود.

 

• نسبت Lآمینو اسیدها و دی آمینو اسیدها: تنها شكل  Lتوسط طبيعت استفاده می‌شود. دی آمینواسیدهای تولیدشده توسط فرآيند توليد به‌طور مستقيم توسط گياهان استفاده نمی‌شوند .

 

• تشكیل آمینواسیدهای L (آمینوگرام): بر اساس طبيعت گياهان، انبار L آمینو اسیدهای پيشنهادی حائز اهميت می‌باشند. برای مثال، L هيدروكسي پرولين يك آمینواسید طبيعی از كلاژن حيوان است اما برای گياهان ناشناخته» بوده و درنتیجه مستقيم در دسترس نيستند و تنها می‌توان به‌عنوان منبع نيتروژن آن را مورداستفاده قرارداد. در مقابل محتوی فراوان  Lگلوتامیک اسيد مطلوب‌تر است.

 

• کود اسید امینه شرکت آراد شیمی با برند آرامین دارای 20 نوع اسید امینه ازاد با منشاء گیاهی می باشد و به روش انزیمی تولید شده است.این محصول تمام از نوع L آمینو اسید می باشد و فاقد نوع D امینو اسید است.

 

شما می توانید برای اطلاع از تفاوت های اسید آمینه کل و آزاد به این صفحه مراجعه کنید.

 

برای دسترسی به محتواهای بیشتر صفحه مارا در اینستا گرام به ادرس www.instagram/aradshimy.co  را دنبال نمایید

 

در این مقاله به مبحث تعرق گیاهان و عوامل دخیل در آنها می پردازیم ، تعرق در گیاهان چیست ؟، اندازه گیری تعرق در گیاهان ، عوامل موثر در تعرق و تبخیر و تعرق در گیاهان

 

 تعرق چیست ؟

خروج آب از قسمت‌های هوایی گیاه به‌ صورت بخار آب تعرق نامیده می‌شود.

انواع تعرق در گیاهان

تعرق روزنه‌ای: برگ اندام اصلی و عمده تعرق است و قسمت اعظم تعرق از میان روزنه‌های آن انجام می‌شود.

تعرق کوتیکولی: مقدار کمی بخار آب از برگ‌ها و ساقه‌ها به‌وسیله تبخیر مستقیم از طریق یاخته‌های اپیدرمی و از میان کوتیکول خیلی نازک آنها خارج می‌شود.

تعرق عدسکی: خروج بخار آب می‌تواند از طریق عدسک‌های ساقه‌های چوبی یا عدسک‌های میوه انجام شود

هرچقدر تعرق بالاتر باشد به همان اندازه هم شدت جذب آب نیز بالاتر است. زمانی که تعرق صورت می‌گیرد، پتانسیل آب ریشه منفی‌تر از خاک است و پتانسیل برگ منفی‌تر از ریشه و پتانسیل جو منفی‌تر از برگ است.

بنابراین جریان آبی از خاک به‌طرف اتمسفر، از طریق گیاه برقرار می‌شود که باعث انتقال مواد محلول موردنیاز گیاه همراه با صعود آب می‌شود. هرگاه پتانسیل آب جو افزایش یابد و جو از آب اشباع شود، جذب آب توسط سیستم ریشه‌ای و انتقال شیره خام در آوندهای چوبی به حداقل رسیده و یا متوقف می‌شود؛ بنابراین می‌توان گفت تعرق باعث ایجاد یک فشار منفی می‌شود که می‌تواند صعود شیره خام را حتی تا ارتفاع بیش از ۱۰۰ متر در درخت غول موجب شود.

اندامک‌های تمام یاخته‌های زنده برگ، پروتوپلاسم و دیواره یاخته پرازآب بوده و از آب اشباع‌شده است آب از راه آوندهای چوبی رگبرگ‌ها به برگ می‌رسد. تعرق روزنه‌ای از طریق تبخیر سطحی دیواره‌های یاخته‌ای که در محدوده فضاهای بین یاخته‌ای قرار دارند و همچنین از بخار آبی که از فضاهای بین یاخته‌ای از طریق روزنه وارد می‌شود، انجام می‌گردد.

نقش تعرق در گیاه:

1. کمک به صعود شیره خام به‌وسیله‌ی ایجاد نیروی مکش
2. مؤثر بر فشار انتشار و کمک به پدیده انتشار در یاخته‌ها
3. مؤثر بر جذب آب و مواد کانی توسط ریشه‌ها
4. کمک به تبخیر آب اضافی
5. انتقال مواد غذایی از یک قسمت به قسمت دیگر گیاه
6. کنترل دما
7. مؤثر بر باز و بسته‌شدن روزنه‌ها
8. تأثیر غیرمستقیم بر فتوسنتز و تنفس
9. پراکندگی انرژی اضافی دریافت شده از خورشید

عوامل مؤثر بر تعرق:

1. رطوبت نسبی: هرقدر رطوبت نسبی جو بیشتر باشد، میزان تعرق کمتر خواهد بود.
2. دما: دما علاوه براثری که روی رطوبت نسبی دارد در شرایط طبیعی افزایش دما تا 30- ۲۵ درجه سانتی‌گراد باعث افزایش شدت تعرق شده و از این درجه به بعد باعث کاهش تعرق می‌شود.
3. باد و جریان هوا: باد باعث تجدید هوا در مجاورت بافت‌ها شده و شدت تعرق را افزایش می‌دهد ولی شدید بودن آن باعث بسته‌شدن روزنه‌ها و کاهش تعرق می‌شود.
4. روشنایی: در بسیاری از گیاهان شدت تعرق در تاریکی تقریباً صفر است و روشنایی باعث افزایش شدت تعرق می‌شود.
5. عوامل ساختاری:
   • سطح اندام هوایی
   • آرایش بافت‌های برگ
   • تعداد و وضع روزنه‌ها
6. مواد شیمیایی بازدارنده تعرق: موادی مانند موم‌های پلی‌وینیل و الکل‌های سنگین که بتوانند از راه تأثیر بر یاخته‌های روزنه‌ای موجب بسته‌شدن روزنه‌ها شوند و یا مستقیماً روزنه‌ها را مسدود کنند، مواد بازدارنده تعرق نام دارند.

روش‌های اندازه‌گیری تعرق:

1. روش وزن کردن: در این روش ازدست‌دادن آب ، با توزین تمام گیاه و یا شاخه‌ای از آن اندازه‌گیری می‌شود.
2. جمع‌کردن و توزین بخار آب حاصل از تعرق: با این روش می‌توان میزان تعرق به مقدار کم را در گیاهانی که در هوای بسته و هوای آزاد رشد می‌کنند، اندازه گرفت.
3. روش لیزیمتری: این روش برای اندازه‌گیری مقدار تعرق یک پوشش گیاهی بکار می‌رود.
4. روش حجم‌سنجی یا پوتومتری (آشام سنجی): روش آشام سنجی برای مطالعه تأثیر عوامل محیطی مثل دما، نور، هوا و غیره بر روی تعرق روش مناسبی است .

روش کلرید کبالت: اساس این روش استفاده از کاغذ آغشته به کلرید کبالت ( co cl2 ) است. این کاغذ اگر خشک باشد، آبی‌رنگ است و وقتی مرطوب گردد، صورتی‌رنگ می‌شود. هنگام آزمایش، رنگ کاغذ ابتدا آبی است و به‌تدریج صورتی‌رنگ می‌شود و میزان تغییر رنگ آن معیاری برای اندازه‌گیری تعرق است.

 

 

 

نتیجه‌گیری

تعرق در سه عمل مهم نقش دارد: ۱(گردش آب در گیاه ۲) تغذیه ترکیبات معدنی به‌وسیله شیره خام ۳) تقلیل گرما

البته این اعمال بدون انجام تعرق نیز صورت‌پذیر هستند ولی تحت‌تأثیر این پدیده تشدید می‌شوند. به عقیده بعضی از محققان، رشد و نمو در گیاهان بدون انجام تعرق امکان‌پذیر نیست، درصورتی‌که ممکن است این امر از پایین آمدن شدت فتوسنتز که نسبت به بسیاری از عوامل مؤثر بر تعرق حساس است مانند روشنایی، بازبودن روزنه‌ها و دمای متوسط ناشی شده باشد. علاوه بر این باید توجه داشته باشیم که آب یکی از مواد ضروری برای رشد و تولید محصول در گیاهان است و یکی از راه‌های مؤثر برای جلوگیری از کمبود آب جلوگیری از انجام تعرق بیش از اندازه است.

منابع مورداستفاده

1.ابراهیم‌زاده، حسن. ۱۳۹۰. فیزیولوژی گیاهی مبحث تغذیه و جذب. مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران

2.Hirth L. et Stolkowski J, 1966. Biologie cellulaire. Presse univestiy de France, paris,408 P.

3.Luttge U. and N. Higinbotham, 1979. Transport in plants. Springer – Verlagy, 468 P.

 

مطالب بیشتر در پیج اینستاگرام شرکت

https://instagram.com/aradshimy.co

سرمازدگی

در این مقاله قصد داریم روش های مقابله و پیشگیری از سرمازدگی درختان میوه ، مزارع سیفی جات رو براتون شرح بدیم و دمای سرمازدگی میوه ها و محصولات مختلف گیاهی رو توضیح بدیم و راه کار های مفید رو براتون بگیم

سرما

منظور از سرما کاهش دما به حدود صفر درجه سانتی‌گراد و یا چند درجه بالاتر است که می‌تواند برحسب نوع گیاه و درجه مقاومت آن، به اندام‌های مختلف گل، برگ، میوه، جوانه و شاخه خسارت وارد نماید.

یخبندان

یخبندان به شرایطی گفته می‌شود که در آن دمای هوا در ارتفاع نیم متری از سطح زمین، به صفر یا به زیر صفر درجه سانتی‌گراد می‌رسد؛ اما ازنظر هواشناسی کشاورزی، یخبندان شرایطی است که در آن به بافت‌های گیاهی خسارت وارد می‌شود که میزان آن با توجه‌ به نوع محصول، حساسیت. مرحله‌ی رشدی آن، متفاوت است. بیشترین خسارت نه در ماه‌های زمستان، بلکه به‌ عنوان یخبندان‌ زودرس در پاییز یا یخبندان دیررس در اوایل بهار رخ می‌دهد .

درجه حرارت بحرانی

درجه حرارت بحرانی، پایین‌ترین درجه حرارتی است که گیاه می‌تواند سرمای محیط را تحمل کند و اگر درجه حرارت به کمتر از این حد برسد، سبب خسارت به گیاه می‌شود. این دما، الزاماً با دمای صفر درجه سانتی‌گراد هماهنگ نیست .

انواع سرمازدگی و یخبندان

۱. یخبندان‌ تشعشعی

۲. یخبندان جبهه‌ای

درجه حرارت‌های بحرانی (سانتی‌گراد) در مراحل مختلف رشد گیاهان

درجه حرارت بحرانی درختان میوه

نوع درخت میوه	اوایل بازشدن گل	شکوفه کامل	میوه سبز جوان (چغاله)
سیب	4-	2-	5/1-
هلو	4-	5/2-	1-
گیلاس	4-	2-	1-
گلابی	4-	2-	1-
زردآلو	4-	2-	5/0-
بادام	5/4-	5/3-	1-
انگور	1-	5/0-	5/0-
گردو	1-	1-	1-

درجه حرارت بحرانی  محصولات زراعی

نام گیاه	جوانه‌زنی	گلدهی	میوه دهی
گندم بهاره	9- تا 10-	1-    تا 2-	2-    تا 3-
یولاف	8- تا 9-	1-    تا 2-	2-    تا 3-
جو	7- تا 8-	1-    تا 2-	2-    تا 3-
نخود	7- تا 8-	1-    تا 2-	2-    تا 9-
عدس	7- تا 8-	2- تا 3-	3-    تا 9-
ماش بهاره	6- تا 7-	3- تا 4-	2- تا 9-
لوبیا	5- تا 6-	تا 3–۲	2- تا 3-
آفتاب‌گردان	5- تا 6-	2- تا 3-	2- تا 3-
گلرنگ	4- تا 6-	2- تا 3-	3- تا 4-
سویا	3- تا 4-	2- تا 3-	2- تا 3-

 

روش‌های مقابله با یخبندان و سرمازدگی

۱. روش‌های حفاظتی فعال (روش‌های کوتاه‌مدت مقابله با سرما)

۲. روش‌های حفاظتی غیرفعال (روش‌های بلندمدت مقابله با سرما)

روش‌های حفاظتی فعال (روش‌های کوتاه‌مدت مقابله با سرما)

۱. استفاده از وسایل گرم‌کننده مانند بخاری

۲. استفاده از روش آبیاری برای کاهش خسارت سرما

• آبیاری غرقابی
• آبیاری بارانی

۳. استفاده از ماشین‌های ثابت مولد باد یا استفاده از هلیکوپتر

۴. استفاده از سیستم چاهک معکوس

۵. استفاده از بادشکن یا موانع

۶. روش حفاظت به‌ وسیله‌ی پوشش یا مالچ

۷. استفاده از دود و مه مصنوعی

۸. استفاده از کف‌های بادوام

۹. استفاده از ضد یخ گیاهی

روش‌های حفاظتی غیرفعال (روش‌های بلندمدت مقابله با سرما)

۱. استفاده از زمین‌ها و مکان‌های مناسب کاشت

۲. عملیات مدیریت به زراعی

• مدیریت خاک
• تغذیه مناسب گیاه
• مدیریت گیاه
• آبیاری مناسب گیاه

۳. تاریخ کاشت مناسب

۴. انتخاب ارقام مناسب و مقاوم در برابر سرمازدگی

۵. بیمه محصولات کشاورزی

  شما هم میتوانید روش هایی رو که برا حفظ باغات و محصولاتتون از سرمازدگی  انجام میدین رو تو  بخش کامنت زیر این نوشته برامون بنویسید

منابع

۱. نصیر زاده، حسام‌الدین. سرمازدگی گیاهان و روش‌های مقابله با آن . ۱۳۸۸. وزارت جهاد کشاورزی سازمان حفظ نباتات.

۲. بخشعلی زاده، عباس. آقازاده، بهروز. مدد زاده، فینا. راه‌های مقابله با سرمازدگی محصولات کشاورزی . ۱۳۸۹. مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی استان اردبیل .

 

مطالب بیشتر در پیج اینستاگرام شرکت

https://instagram.com/aradshimy.co

 

تو این مقاله قصد داریم شما رو با  بهترین زمان دقیق هرس درختان میوه ، انواع هرس درختان میوه ، هرس درختان در پاییز و زمستان آشنا کنیم با ما همراه باشید

هرس چیست ؟

از مهم‌ترین عملیات «داشت» که می‌بایست هرساله در بیشتر گونه‌های درختان میوه انجام گیرد، هرس می‌باشد

هرس عبارت است از حذف قسمت‌هایی از ریشه، شاخه و برگ درخت که مانع رشد و نفوذ نور و هوا به داخل تاج درخت می‌گردد. در هرس، شاخه‌های شکسته، خشکیده، بیمار و آفت‌زده، پاجوش‌ها و ترک‌های روی شاخه‌ها و تنه درختان حذف می‌شوند. هرس مناسب باعث می‌شود جهت شاخه‌ها به سمت بالا گرایش یافته و نور و هوا به‌ اندازه کافی به داخل تاج درخت نفوذ کند.

 

فواید هرس درختان میوه

1. افزایش طول عمر درخت
2. افزایش کیفیت میوه
3. افزایش عملکرد محصول
4. جوان کردن درختان مسن
5. جلوگیری از ریزش میوه
6. بهبود رنگ و طعم میوه
7. ایجاد فرم و اسکلت‌بندی مناسب درخت

هرس اندام‌های مختلف درختان میوه

۱. ریشه‌های نهال

۲. شاخه‌های درخت

هرس شاخه‌های درخت شامل چند بخش است:

• هرس فرم و سر برداری: بلافاصله بعد از کاشت نهال در زمین اصلی صورت می‌گیرد. هرس فرم می‌بایست به مدت سه سال انجام شود تا اسکلت نهایی درخت در این مدت شکل بگیرد.
• هرس باردهی: هرساله در بیشتر گونه‌های درختان انجام می‌گیرد ولی در بعضی از گونه‌های درختان، انجام هرس به‌صورت یک سال در میان است.
• هرس شاخه‌های مزاحم، شکسته و خشکیده و شاخه‌های بیمار و آفت‌زده: این نوع هرس همه‌ساله در تمام گونه‌های درختان انجام می‌گیرد. بقایای ریخته شده بر روی زمین باید جمع‌آوری و خارج از محیط باغ، سوزانده شوند.

۳. برگ

تقسیم‌بندی تاج درختان از نظر تولید میوه

• منطقه یک: اگر هرس به شکل صحیح انجام شود، بیشترین تولید میوه را از این قسمت خواهد داشت.
• منطقه دو: هرچه نور و هوای بیشتری به داخل تاج درخت نفوذ کند، میوه‌های مرغوب‌تر، خوش‌طعم‌تر، با شادابی و رنگ بهتر به دست خواهد آمد.
• منطقه سوم: در این منطقه شکوفه‌های زیادی تولید می‌شوند اما میزان عملکرد از دو منطقه دیگر کمتر است.

 بهترین زمان مناسب هرس درختان میوه

1. هرس زمستانه (هرس سیاه)

این نوع هرس، در فصل خواب و غیرفعال بودن درخت انجام می‌گیرد. هرس سیاه از اواخر پاییز پس از ریزش برگ‌ها شروع می‌شود و با ظاهرشدن برگ‌ها در بهار به پایان می‌رسد. در مناطقی که زمستان سرد و یخ‌بندان دارد بهتر است هرس را به اواخر زمستان موکول کرد زیرا انجام هرس در پاییز بلافاصله بعد از خزان برگ‌ها، باعث می‌شود شاخه‌ها نتوانند خود را در مقابل سرمای زودرس زمستان مقاوم کنند ولی در مناطقی که زمستان ملایمی دارند می‌توان بدون ترس از عوارض فوق، عمل هرس را از اواخر پاییز تا اواخر زمستان انجام داد. در این هرس که هرس باردهی نیز نامیده می‌شود می‌بایست پاجوش‌ها، ترک‌ها، شاخه‌های خشک، شکسته بیمار و آفت‌زده و شاخه‌های مزاحم را حذف نمود.

1. هرس تابستانه (هرس سبز)

در این نوع هرس، برگ‌ها، گل ها، میوه‌های اضافی و نیز شاخه‌های جوان به‌طوری‌که تراکم را کاهش دهد، تنک می‌شوند. باید توجه داشت افرادی که قصد انجام هرس درختان میوه را دارند، باید از چگونگی باردهی درختان اطلاع کافی داشته باشند تا بتوانند برای تنظیم بار درخت و تعادل آن با رشد شاخ‌وبرگ، عمل هرس را به نحو مطلوبی به انجام برسانند. اگر عمل هرس، نادرست انجام شود، تعادل رشد و میوه روی درختان هرس شده به هم می‌خورد و از کار نتیجه معکوس به دست می‌آید.

• در انجام عمل هرس درختان میوه هسته‌دار نکاتی وجود دارد که باید به آن توجه شود:

الف- در درختان میوه هسته‌دار (گیلاس، آلو، زردآلو، هلو) به‌اندازه دو سوم طول شاخه‌ها را هرس می‌کنند.

ب- هرس بلافاصله قبل از یخ‌بندان، صدمه وارد شده به درخت را شدیداً افزایش می‌دهد.

ج- دانستن عادت گلدهی و میوه دهی در تعیین عملیات هرس مهم است.

 

ابزار و وسایل موردنیاز هرس

۱. قیچی باغبانی که شامل قیچی دسته کوتاه و دسته بلند است.

۲. اره باغبانی که دو نوع است. نوع اره تَربُر که مخصوص شاخه‌های تَر درختان است و نوع دوم اره خشک که برای بریدن شاخه‌های خشک شده استفاده می‌شود.

۳. نردبان یک‌طرفه و دوطرفه

۴. چسب پیوند که پس از انجام عمل هرس مانع از ورود عوامل بیماری‌زا، آب حاصل از ریزش باران و هوا به داخل شاخه‌های هرس شده می‌شود.

 

شما از چه اروش هایی برای هرس درختاتون استفاده میکنید به نظرتون بهترین موقع هرس چه فصلی هست  نظراتتون رو برامون کامنت کنید .

منابع

۱. رسول‌زادگان، یوسف. میوه کاری در مناطق معتدله. مشهد: دانشگاه مشهد

۲. منیعی، عباسعلی. مبانی علمی پرورش درختان میوه. تهران: دانشگاه تهران

مطالب بیشتر در پیج اینستاگرام شرکت

https://instagram.com/aradshimy.co

معرفی ونقش هیومیک اسید در کشاورزی

  اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻣﻮاد ﺗﯿﺮه رﻧﮓ و ﻧﺎﻫﻤﮕﻦ در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي خشکی و آبی اﺳﺖ و ﺷﺎﻣﻞ بخشی از مواد آلی است که از رسوب الکالین با مواد قلیایی آبی وقتی pH به زیر 7 کاهش پیدا می کند به وجود می آید. اسید هیومیک شامل مجموعه ای از حلقه های آروماتیکی، ﻫﯿﺪروﮐﺴﯿﻞﻫﺎي ﻓﻨﻮﻟﯽ، ﮐﺮﺑﻮﻧﯿﻞ ﮐﺘﻮن، ﮐﻮﺋﯿﻨﻮن ﮐﺮﺑﻮﻧﯿﻞ، ﮐﺮﺑﻮﮐﺴﯿﻞ و ﮔﺮوهﻫﺎي ﻋﺎﻣﻠﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﺛﺮ ﻣﻮاد ﻫﯿﻮﻣﯿﮑﯽ ﺑﺮ رﺷﺪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ، ﻏﻠﻈﺖ و وزن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد. ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ  ﻏﺸﺎي  ﺳﻠﻮﻟﯽ ﮔﯿﺎه رﺳﯿﺪه و ﻧﻘﺶ ﻣﺜﺒﺘﯽ در رﺷﺪ اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻫﯿﻮﻣﯿﮑﯽ ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد رﺷﺪ در ﻃﻮل ﭼﻨﺪ دﻫﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺗﻌﺪادي از اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﮐﻪ اﻏﻠﺐ اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﺠﺎري ﺳﺒﺰﯾﺠﺎت ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. در ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻣﯿﺰان ﺑﺎﻻي ﻣﻮاد آﻟﯽ در ﺧﺎك، pH ﺧﺎك ﺧﻨﺜﯽ ﺗﺎ ﮐﻤﯽ اﺳﯿﺪي و ﮐﺎراﯾﯽ ﮐﻤﺘﺮ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ اسید ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺎكﻫﺎي آﻫﮑﯽ، اﺳﺘﻘﺒﺎل از اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺴﺘﺮده و روزاﻓﺰون اﺳﺖ. دﻟﯿﻞ اﯾﻦ اﺳﺘﻘﺒﺎل را ﻣﯽﺗﻮان در ﻣﻮارد ذﯾﻞ ﺧﻼﺻﻪ ﮐﺮد:

1. ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و ﻓﻘﺪان ﻧﮕﺮاﻧﯽ از آﻟﻮدﮔﯽ آبﻫﺎي ﺳﻄﺤﯽ و زﯾﺮ زﻣﯿﻨﯽ
2. قابلیت استفاده در کشت های ارگانیک که بسیاری از کود های شیمیایی نظیر NPK در این موارد ممنوعیت دارد.
3. ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﯾﯽ در ﻣﺼﺮف ﮐﻮدﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ
4. ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﮐﺎرﮔﺮي ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺠﻢ ﮐﻤﺘﺮ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﮐﻮدﻫﺎي آﻟﯽ
5. اﺣﯿﺎي ﺗﻮازن در ﺧﺎكﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﻮددﻫﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ.
6. اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﺳﻤﻮم

 

اصلاح ساختار فیزیک خاک

اصولا اسید هیومیک پیش از اینکه کود باشد، اﺻﻼحﮐﻨﻨﺪه ﺧﺎك اﺳﺖ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎي اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺷﺒﯿﻪ ﯾﮏ ﭼﺴﺐ ارﮔﺎﻧﯿﮏ ﻋﻤﻞ ﮐﺮده و ذرات ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺧﺎك را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽﭼﺴﺒﺎﻧﺪ. ﻣﯿﮑﺮوﮔﺮاﻧﻮلﻫﺎي ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﻫﻤﯿﻦ ﭼﺴﺐ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺷﺪه، ﮔﺮاﻧﻮلﻫﺎي درﺷﺖﺗﺮي اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. وﻗﺘﯽ اﯾﻦ ﮔﺮاﻧﻮلﻫﺎ در ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ، ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﯾﮏ ﻟﯿﻮان ﻗﺮار داده ﺷﻮﻧﺪ، ﺑﯿﻦ ﺧﻮد ﻓﻀﺎي ﺧﺎﻟﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻮذ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻫﻮا، آب و رﯾﺸﻪ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﻀﺎي ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﻣﻮﺟﻮدات رﯾﺰ اﻋﻢ از ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ و ﻣﺎﮐﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ.

ﯾﮏ ﺧﺎك ﺑﺎرور ﮐﺸﺎورزي از ﭼﻬﺎر ﺑﺨﺶ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه و ﺣﺪودا 45% آن را مواد معدنی، 25% رطوبت، 25% هوا و 5% باقی مانده را مواد آلی تشکیل می دهند. ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺧﺎك را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺳﻪ بخش ﺷﻦ (Sand)، سیلت (Silt) ورس (Clay) تقسیم کرد. از این سه بخش، شن در تغذیه گیاه نقشی ندارد، ﺳﯿﻠﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎري ﺑﯿﻦ ﺷﻦ و رس دارد و از لحاظ مواد غذایی بسیار فقیر است. ﻟﺬا ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻫﻤﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﮔﯿﺎه را ﺧﺎك، رس و ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺷﻦ و ﺳﯿﻠﺖ ﮔﺮﭼﻪ ﮐﻤﮑﯽ ﺑﻪ رﺷﺪ ﮔﯿﺎه ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ، اﻣﺎ وﺟﻮدﺷﺎن ﺑﺮاي اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺧﺎك ﺿﺮوري اﺳﺖ. اﮔﺮ ﻣﺎده آﻟﯽ ﺧﺎك ﮐﺎﻓﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ذرات رس ﺑﻬﻢ ﭼﺴﺒﯿﺪه و از ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺧﺎك ﺑﻪ ﺷﺪت ﮐﺎﺳﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد و ﻓﻀﺎي ﮐﻤﯽ ﺑﺮاي آب و ﻫﻮا ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﮔﺴﺘﺮش رﯾﺸﻪ دﺷﻮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﻣﻮاد آﻟﯽ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻫﺮ ﻣﺎده آﻟﯽ اﺳﺖ، ﺑﺎر ﻣﻨﻔﯽ ﺧﻮد را ﺑﻪ ذرات رس ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻧﻤﻮده، ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد رسﻫﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را دﻓﻊ ﮐﻨﻨﺪ و از ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ آﻧﻬﺎ ﮐﺎﺳﺘﻪ ﺷﻮد. در ﺷﺮاﯾﻂ ﺷﻮر ﻧﻤﮏﻫﺎي ﻣﺤﻠﻮل از ﺟﻤﻠﻪ ﮐﻠﺮﯾﺪ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﮐﻮدﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺳﺒﺐ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺧﺎك ﺷﺪه و از ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي آن ﻣﯽﮐﺎﻫﺪ در ﮐﺸﻮر اﯾﺮان که ﻣﯿﺰان ﻣﺎده آﻟﯽ ﺧﺎك ﮐﻢ و ﺷﻮري آب و ﺧﺎك در ﺳﻄﺢ ﮔﺴﺘﺮده وﺟﻮد دارد، ﺿﺮورت اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﻪ ﺷﺪت اﺣﺴﺎس ﻣﯽﺷﻮد.

حفظ رطوبت خاک

ﺣﻔﻆ رﻃﻮﺑﺖ ﺧﺎك ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﮐﺸﺎورزان ﻣﻬﻢ اﺳﺖ، ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﺮاي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﮏ و ﮐﻮﯾﺮي و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﺮاي زﻣﯿﻦﻫﺎي ﺷﻨﯽ – ﻟﻮﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮﻫﺎي ﺷﯿﺐدار ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ، اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد. اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ زﻣﯿﻦﻫﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﻫﭙﺎﯾﻪاي و ﯾﯿﻼﻗﯽ اﯾﺮان زﯾﺎد اﺳﺖ. اﻣﺮوزه ﮐﻪ ﺑﺤﺮان ﮐﻢآﺑﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ وﺟﻮد دارد، ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻠﯽ که بتواند به حفظ رطوبت خاک کمک کند، مهم می باشد.

ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺎ ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺧﺎك ﭘﯿﻮﻧﺪي ﺗﺸﮑﯿﻞ داده و ﺷﺒﮑﻪاي ﺗﻮر ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ ﻗﺎدرﻧﺪ ﺣﺠﻢ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي آب را در ﺧﻮد ذﺧﯿﺮه ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎك ﺳﺒﮏﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﯾﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ. اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي آب ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻧﮕﻬﺪاري آب در ﺧﺎك ﻣﯽﺷﻮد.

ﮐﻤﮏ ﺑﻪ رﺷﺪ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺎﮐﺘﺮيﻫﺎي ﻣﻔﯿﺪ در ﺧﺎك

میکرو ارگانیسم های خاک بر رشد گیاه تاثیر بسزایی دارند، ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ از ﺧﺎك اﺳﺘﺮﯾﻞ ﺷﺪه ﻧﻤﯽﺗﻮان ﻣﺤﺼﻮل ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮداﺷﺖ ﮐﺮد. ﻣﻮﺟﻮدات ذرهﺑﯿﻨﯽ ﺧﺎك ﺑﺎ رﯾﺸﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻫﻤﺰﯾﺴﺘﯽ و ﺗﺒﺎدل ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ دارﻧﺪ، بین 15 تا 25 درصد مواد آلی تولید شده در اثر فتوسنتز از ریشه گیاه ترشح می شود و در اﺧﺘﯿﺎر اﯾﻦ ﻣﻮﺟﻮدات رﯾﺰ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺟﻮدات ذره ﺑﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ از رده ﻗﺎرچﻫﺎي ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ فلور خاک گفته می شوند. ﻫﺮ ﮔﯿﺎه ﻓﻠﻮر وﯾﮋه ﺧﻮد را دارد و ﺿﻤﻦ اﯾﻦ ﮐﻪ آنﻫﺎ را ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻣﺘﻘﺎﺑﻼ ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه آنﻫﺎ ﻧﻈﯿﺮ ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎ، آﻧﺰﯾﻢﻫﺎ، آﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏﻫﺎ و دﯾﮕﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت را ﺟﺬب ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻗﺎرچﻫﺎي ﻫﻤﺰﯾﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ را از رﯾﺸﻪ ﺟﺬب ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺑﺎ ﺗﺮﺷﺢ آﻧﺘﯽ ﺑﯿﻮﺗﯿﮏ از ﻧﻔﻮذ ﻣﯿﮑﺮوبﻫﺎ و ﻗﺎرچﻫﺎي ﺑﯿﻤﺎريزا و ﺣﺘﯽ ﻧﻤﺎﺗﺪﻫﺎ ﺑﻪ رﯾﺸﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.

اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي دﯾﻮاره ﺳﻠﻮﻟﯽ و ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺗﺴﺮﯾﻊ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ و اﺳﯿﺪﻫﺎي ﻧﻮﮐﻠﺌﯿﮏ در درون ﺳﻠﻮل و ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﮐﺎﻣﻼ درك ﻧﺸﺪهاﻧﺪ ﺑﻪ رﺷﺪ و ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻫﺮ ﻣﻮﺟﻮد زﻧﺪهاي ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺗﺎﺛﯿﺮ اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺮ رﺷﺪ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎي ﻣﻔﯿﺪ ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎك ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ از ﻗﺎرچﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﻣﺤﺼﻮل ﻗﺎرچﻫﺎ و ﺑﺎﮐﺘﺮيﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﺑﯿﻤﺎريزا اﺳﺖ، ﺑﺎ ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮدات ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﯿﺸﺘﺮي داﺷﺘﻪ، در نتیجه بر رشد و تکثیر آن ها کمک می کند.

آزادﺳﺎزي ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ

آزادﺳﺎزي ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰمﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﺳﯿﺪي ﺑﻮدن، ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ را از ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ آزاد ﮐﺮده، ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﺬب ﻧﻤﻮده و در زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ در اﺧﺘﯿﺎر رﯾﺸﻪ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﻣﺤﺮك رﺷﺪ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎي ﻣﻔﯿﺪ ﺧﺎك اﺳﺖ و ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺑﯿﺎن ﺷﺪ آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ روشﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻪ آزادﺳﺎزي ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﺧﺎك ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ رﻫﺎﺳﺎزي و ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ.

ﮐﻼتﮐﻨﻨﺪهﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ و ﻓﻮﻟﻮﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت آﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي وﯾﮋه ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺧﻮد، ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎل ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﻠﺰي از ﺧﺎك ﺑﻪ رﯾﺸﻪ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﺳﻄﻪ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ.

مواد هیومیک حلالیت عناصر زیادی را با ایجاد کمپلکسی تحت تاثیر قرار می دهد. ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﮐﺴﯿﺪﻫﺎ، ﮐﺮﺑﻨﺎتﻫﺎ و ﺳﻮﻟﻔﯿﺪﻫﺎ ﺑﺮاي ﮔﯿﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺬب ﻧﺒﻮده و ﺳﻮﻟﻔﺎتﻫﺎ ﻫﻢ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺟﺬب ﻣﺤﺪودي دارﻧﺪ. ﻧﻘﺶ اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ، از ﯾﮏ ﻃﺮف اﻧﺤﻼل و ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﺎﻣﺤﻠﻮل از ﺧﺎك و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺣﻔﻆ و ﻧﮕﻬﺪاري اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﺧﻮد و اﻧﺘﻘﺎل آنﻫﺎ در زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ رﯾﺸﻪ ﮔﯿﺎه اﺳﺖ. ﻣﻮاد ﻫﯿﻮﻣﯿﮑﯽ ﮐﻼت ﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ رﯾﺰﻣﻐﺬي از ﻗﺒﯿﻞ آﻫﻦ، روي، ﻣﻨﮕﻨﺰ و ﻣﺲ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺿﻤﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺟﺬب آﻧﻬﺎ، ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ دوران دﺳﺘﺮﺳﯽ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ رﯾﺰﻣﻐﺬي ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﮐﻼت ﮐﻨﻨﺪﮔﯽ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻓﻌﺎل ﺣﺎوي اﮐﺴﯿﮋن شامل هیدروکسیل فنولی، کربوکسیل و C=O می باشد.

 

ﮐﺎﻫﺶ ﻗﻠﯿﺎﺋﯿﺖ ﺧﺎك

میزان pH اسید هیومیک بین 8/3 تا 5 است و لذا برای خاک های قلیایی که بیشتر زمین های کشاورزی در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻗﻠﯿﺎﺋﯿﺖ ﺧﺎك ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﻌﻼوه ﺗﺤﺮﯾﮏ رﺷﺪ ﺗﯿﻮﺑﺎﺳﯿﻠﻮسﻫﺎ و ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺳﯿﺪ ﺳﻮﻟﻔﻮرﯾﮏ در ﺧﺎك ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ؛ وﯾﮋﮔﯽ ﺿﻌﯿﻒ اﺳﯿﺪي ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺧﺎك ﺑﻪ ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﻠﺰي آزاد ﻧﻈﯿﺮ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم، آﻫﻦ و ﻣﺲ و ﻣﻮاردي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮم و ﻫﯿﺪروﮐﺴﯽ آﻫﻦ ﻧﺴﺒﺖ داده می شود. ﻣﻮاد آﻟﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺗﺎﻣﭙﻮﻧﯽ ﺧﺎكﻫﺎ اﯾﻔﺎ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪ ﮔﺮوهﻫﺎي ﺿﻌﯿﻒ اﺳﯿﺪي ﻣﻮاد ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﻧﺴﺒﺖ داده می شود. اکثر گروه های عاملی که نقش تامپونی در مواد هیومیک ایفا می کنند، دارای pKa کمتر از 6 می باشتد و به همین دلیل اسید هیومیک از تغییرات شدید pH جلوگیری می کند.

اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻓﺮم ﻣﺎﯾﻊ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮاﻧﻮﻟﻪ در ﺧﺎك و ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از اﯾﻦ دو ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮد.

بهبود ریشه زایی در گیاه

ﺗﺎﺛﯿﺮ اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺮ رﺷﺪ رﯾﺸﻪ ﭼﻨﺎن واﺿﺢ و ﺷﮕﺮف اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﻮاردي ﺣﺠﻢ رﯾﺸﻪ را ﺗﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ برابر افزایش می دهد.

 

 

 

افزایش مقاومت به سرما

ﺳﺮﻣﺎزدﮔﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﺷﺎﯾﻊ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﮏ و ﻧﯿﻤﻪﺧﺸﮏ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮐﻤﺒﻮد رﻃﻮﺑﺖ و اﺧﺘﻼف ﺷﺪﯾﺪ دﻣﺎي ﺷﺐ و روز اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد. در اﯾﺮان ﻫﺮ ﺳﺎل ﺑﺨﺶ زﯾﺎدي از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ از ﺑﯿﻦ ﻣﯽرود. ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﻫﯿﭻ راه ﺣﻞ ﻗﺎﻃﻊ و ﺟﺎﻣﻌﯽ ﺑﺮاي رﻓﻊ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﭘﯿﺪا ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. اﻣﺎ اسید هیومیک با استفاده از ساز و کار هایی می تواند مانع از این تنش شود.

ﺳﺎز و ﮐﺎر ﻧﺨﺴﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎي ﺧﺎك اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﺳﺒﺐ ﮔﺮم ﺷﺪن ﺧﺎك در اﻃﺮاف رﯾﺸﻪ ﻣﯽﺷﻮد. اﮔﺮﭼﻪ ﭼﺮﺧﺶ ﺷﯿﺮه ﮔﯿﺎﻫﯽ در درون آوﻧﺪﻫﺎ در ﻓﺼﻞ زﻣﺴﺘﺎن ﮐﻨﺪ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﭼﺮﺧﺶ ﮐﻨﺪ ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﮔﺮﻣﺎي رﯾﺸﻪ را ﺑﻪ ﺳﺮﺷﺎﺧﻪﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﺪ. دوﻣﯿﻦ ﺳﺎز و ﮐﺎر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺑﯿﺸﺘﺮ رﻃﻮﺑﺖ ﺧﺎك اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﮔﺮﻣﺎي وﯾﮋه آب ﻣﻘﺪار ﮐﺎﻟﺮي ﺑﯿﺸﺘﺮي در درون ﺧﺎك ذﺧﯿﺮه ﻣﯽﺷﻮد. در ﻃﻮل روز، آﻓﺘﺎب ﺑﻪ ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ ﺗﺎﺑﯿﺪه و آن را ﮔﺮم ﻣﯽﮐﻨﺪ، در ﺷﺐ ﺧﺎك ﺧﺸﮏ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﮔﺮﻣﺎ را از دﺳﺖ ﻣﯽدﻫﺪ اﻣﺎ ﺧﺎك ﻣﺮﻃﻮب ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ﺑﯿﺸﺘﺮي ﮐﺎﻟﺮي ذﺧﯿﺮه ﮐﺮده اﺳﺖ آﻫﺴﺘﻪﺗﺮ ﺧﻨﮏ ﻣﯽﺷﻮد، در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﺳﺮﻣﺎزدﮔﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﺳﻮﻣﯿﻦ ﺳﺎزو ﮐﺎر اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎزدﮔﯽ رﻧﮓ ﺗﯿﺮهاي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﻣﯽدﻫﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻧﺮژي ﺧﻮرﺷﯿﺪي ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺟﺬب ﻣﯽﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ و ﻓﻮﻟﻮﯾﮏ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﺴﻢ درون ﺳﻠﻮﻟﯽ را افزایش داده که این مکانیسم می تواند به مقاومت گیاه در برابر سرما کمک کند.

افزایش مقاومت به خشکی

اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺎ اﺻﻼح ساختار ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﺑﻬﺒﻮد داﻧﻪﺑﻨﺪي ﺧﺎك ﻓﻀﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﻧﻔﻮذ آب اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﺎ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي آب ﭘﯿﻮﻧﺪي ﺗﺸﮑﯿﻞ داده ﮐﻪ ﺗﺎ ﺣﺪود زﯾﺎدي ﻣﺎﻧﻊ از ﺗﺒﺨﯿﺮ آب ﻣﯽﮔﺮدد. از اﯾﻦﻫﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي اﺳﯿﺪ ﻫﯿﻮﻣﯿﮏ ﺑﻪ درون ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده ﺑﺎ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي آب ﺗﻌﺮﯾﻖ و ﺗﻌﺮق ﮔﯿﺎه را ﮐﺎﻫﺶ داده ﺑﻪ ﺣﻔﻆ آب در درون ﮔﯿﺎه ﮐﻤﮏ ﻣﯽ کنند.

افزایش مقاومت به شوری

ﺷﻮري آب‌وخاک از ﻣﻌﻀﻼت ﺑﺰرگ در ﮐﺸﺎورزي اﯾﺮان اﺳﺖ. ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن و درﺧﺘﺎن ﻧﻈﯿﺮ ﭘﺴﺘﻪ ﺷﻮري ﮐﻢ را ﺗﺤﻤﻞ می‌کنند اﻣﺎ ﺗﺤﻤﻞ اﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺪود اﺳﺖ. متأسفانه ﮔﯿﺎه ﻧﻪ ﻗﺪرت ﺟﺬب اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﻧﺎﻣﺤﺪود و ﻧﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ دﻓﻌﯽ مؤثر ﺑﺮاي ﺧﻼص ﺷﺪن از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ را دارد، لذا در مقابل تهاجم نمک‌های ﻣﺤﻠﻮل ازجمله ﮐﻮدﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ (NPK) بی‌دفاع است. ترکیبات آلی موجود در ﺧﺎك ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ اﺳﻔﻨﺞ ﻋﻤﻞ ﮐﺮده، ﺑﺴﯿﺎري از اﻣﻼح ﻣﺤﻠﻮل ازجمله کلر و ﺳﺪﯾﻢ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﺬب می‌نمایند و در ﻣﻮﻗﻊ ﻟﺰوم در اﺧﺘﯿﺎر ﮔﯿﺎه ﻗﺮار می‌دهند.

 

منابع

1. حسینی، س. 1396. استخراج اسیدهیومیک از برخی ضایعات آلی و بررسی تاثیر آن بر رشد ذرت و سویا. پایان نامه تحصیلی کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده کشاورزی، گروه خاک شناسی.

2- Aydin. A. Turan, M. Sezen. Y. 1999. Effect of fulvic+humic application on yield nutrient uptake in sunflower

(Heliantus annuus) and corn (Zea mays). Soil Sci. 6, 249-252

3- Jones, C.A. Jacobsen, J.S. Mugaas, A. 2004. Effect of humic acid phosphorus availability and spring wheat yield.

Fact. Fertilizer. 32.

 

مطالب بیشتر در پیج اینستاگرام شرکت

https://instagram.com/aradshimy.co